Ang Mabulukong Kagahapon

Palompon port, touted as the biggest in Eastern Visayas (Region 8)
The arerial view of Ormoc City, the gateway to Eastern Visayas.


by: GERARDO C. REYES JR.

Matag usa kanato adunay “utang sa kagahapon”. Nahimo kitang usa ka malamboong komunidad karon tungod sa paninguha sa atong mga katigulangan og mga ginikanan kinsa mipatulo sa ilang singot, mibuhis sa ilang kinabuhi og gani mi-ula pa sa ilang dugo tungod og alang sa bag-ong kaliwatan.

Ang kasaysayan sa atong pagka-lungsod og pagkakatilingban maoy nagdugtong kanato ngadto sa mga hitabo sa kanhiay'ng panahon. Maoy magbukas o moabli sa atong mga mata niadtong mga mabulukong yugto sa atong kagahapon nga maoy hinungdan nganong “ingon kita niini karon”.

Malisod alang kanato sa pagdis-ug sa unahan og paglatas sa dalan nga atong padulngan kun dili nato lingi-on ang kagahapon nga maoy atong gigikanan. Og mao kini ang pagpakigbisog niadtong mga tawo nga mihatag sa ilang sakripisyo tungod og alang sa nasud og sa lungsod.

Angayan lamang nga ato silang pasidunggan, aron nga ang bag-ong kaliwatan makasabot sa kasaysayan og sa mga daghang mga panghitabo nga mao ang mga mabulukong yugto sa atong kagahapon.

Daghan usab ang angayan natong mahibaloan kon giunsa pagtubo sa lungsod sa Palompon-gikan sa usa ka gamay'ng puluy-anan daplin sa baybayon, hangtod nga nahimo kining usa ka parrochia niadtong 1784, unya usa ka malamboong pueblo, og hangtod karon. Unsa nga mga panghitabo kaniadto nga naghatod sa lungsod sa Palompon, karon sa iyang kahimtang? Kinsa ang mga tawo nga nahimong instrumento aron nga mahimong gawasnon ang lungsod sa Palompon gikan sa mga malupigong mga banyaga gikan sa habagatang bahin sa nasud-nga mao ang mga bandidong Muslim nga gitawag usab og Moros? Unsa ang mga nahitabo sa atong lungsod nga wala masayri sa atong mga kaigsoonan dinhi sa Palompon?

Kini og ang daghan pa pagatubagon sa atong ipagawas o ipublikar nga libro mahitungod sa KASAYSAYAN SA PALOMPON.